Durante esta xornada levareite polas terras de Ponteceso e de Cabana de Bergantiños. Imos visitar e sentir os lugares sobre os que escribía Eduardo Pondal. Para saber máis sobre este autor, preme na ligazón.
Empezamos a Ruta de Eduardo Pondal en Ponteceso, desde a praza do Recheo, e seguimos os catorce monolitos que marcan puntos significativos na obra do autor, que nos conducen ata o Monte Branco. Este traxecto ten catro quilómetros en total. Comparto contigo os primeiros poemas que aparecen nestes primeiros puntos:
"Eu nacín en agreste soedade,
eu nacín cabo dun agreste outeiro,
p´ronde o Anllóns, con nobre maxestade,
camiña ó seu destino derradeiro.
Eu non nacín en vila nin ciudade,
mas lonxe do seu ruído lisonxeiro:
eu nacín cabo de pinal espeso,
eu nacín na pequena Ponte-Ceso."
Se gozaches deste percorrido e se aínda dispós de máis tempo, recoméndoche visitar a zona de Corme para dar un paseo pola Praia da Hermida. Dende alí poderás ver a Illa da Estrela, non sen antes facer unha parada na Pedra da Serpe. Ámbolos dous puntos son a orixe de famosas lendas…
"Dólmenes de Dombate e da Piosa,
e ti, ouh arca d´Ogas nomeada,
no voso vello musgo á edade nosa
o esplandor amostrás da edá pasada:
vós ocultades gloria esplendorosa,
vós morte aconsellades celebrada,
vós insinás de Breogán a xente
a vivir e a morrer gloriosamente"
Tal e como me contan dende o propio Concello de Cabana, houbo moitos autores (Cándido Pedreira, Xelucho Abella, Alberte Suras, Manuel Rivas, Rafael Lema, Perfecto Varela, Rosalía Fernández Rial e Matilde Vilariño) que falaron deste lugar e doutros puntos do Concello.
"O Dolmen de Dombate
é mao e colo tenro
para que nel se refuxie
o home cos seus medos
e os seus soños.
O Dolmen de Dombate
é o espacio xusto
para ollar pasar a vida
e agardar,
silandeiros e envisos,
a chegada da norte"
A cruz xiratoria de O Roncadoiro está hoxe desaparecida. Por fortuna, sábese da súa existencia e forma grazas a un debuxe e a un texto do escritor e político Daniel R. Castelao incluída no volumen As cruces de pedra na Galiza:
“Esta cruz es giratoria y su forma, de cabeza ensanchada y larga, hace pensar que se trata de un monumento antiguo, quizás modificado más tarde. Por la condición de piedra giratoria, la gente le concede virtudes milagrosas. En esta parroquia cabanesa se encuentran dos cruces giratorias más: una camino del lugar de Borneiro, otra en Vilaseco" (esta última tamén no tramo do Camiño dos Faros)
“Nome fermoso, evocador, longo ecoar de salaios de mar e bosque, puro e non barroco. Dentro da historia vaise tinxindo de máis outo senso. Xa para nós é metafísica verba. Metafísica da nosa carne, do sangue espiritual noso”
"O muíño non é muíño,
que é a capilla dos ratos,
donde se daban os bicos
e mailos moitos abrazos.
Mui muíño, mui muíño,
bótame a fariña fóra,
que a filla da muiñeira
ten un andar que namora."
"Vouvos contar unha historia
aquí con poucas palabras:
o que antiguamente era
a nosa parroquia de Canduas.
Había un convento de monxas
disque no lugar de San Pedro.
Eu esto xa no no vin,
pro díxomo meu abuelo.
Despois marcharon dalí,
eu non sei pra que lugar;
disque lle iban facer guerra
os mariñeiros do mar.
E despois aquí en Canduas,
según algún vello dixo,
era un convento de frailes,
chamábase San Martiño.
Os frailes daquí marcharon
e non sei para que sitio;
así lle quedou o nombre:
parroquia de San Martiño.
Esta historia é pequena,
que ten mui poucas palabras.
A parroquia de Borneiro
disque era anexo de Canduas".
Se queres gozar de máis tempo en Ponteceso e Cabana, ou buscar lugares para comer e durmir, consulta o apartado no que te guío pola Costa da Morte coa "Ruta do Sol con Luces & Sombras”.